نکاتی برای درمان و توانبخشی بعد از سکته مغزی
درمان سکته بسته به اینکه آیا سکته مغزی ناشی از لخته شدن خون (سکته مغزی ایسکمیک) یا خونریزی مغزیست (سکته هموراژیک) متفاوت است.
مهم نیست که سکته مغزی کدام نوع باشد، سرعت عمل و درمان در اسرع وقت، کلید کاهش خطرات دائمی آسیب مغزی است.
مطلب مرتبط: توانبخشی
درمان سکته مغزی ایسکمیک
سکته مغزی ایسکمیک زمانی اتفاق می افتد که یک لخته خون سرخرگ را مسدود کرده و رسیدن جریان خون و اکسیژن را به بخشی از مغز متوقف کند.
در این نوع سکته مغزی، هدف بازگرداندن جریان خون به مغز در سریع ترین زمان ممکن است.
در اغلب موارد در بیمارستان داروهایی برای کمک به شکستن لخته و جلوگیری از تشکیل لخته جدید به بیمار داده می شود.
این داروها ممکن است شامل:
TPA یا فعال کننده بافتی پلاژسمینوژن بهترین دارو برای درمان و پیشگیری سکته ایسکمیک محسوب می شود.
مصرف این دارو باید در چند ساعت اولیه پس از شروع علائم سکته مغزی آغاز شود. TPA به سرعت لخته های خونی که رگ های مغزی را مسدود کرده اند را از بین می برد.
این نوع از دارو از طریق یک کاتتر یا لوله IV در بازو اعمال می شود.
آسپرین آسپیرین لخته های خونی موجود را از بین نمی برد، اما به جلوگیری از تشکیل لخته های جدید کمک خواهد کرد.
پزشکان ممکن است آسپیرین را ظرف 48 ساعت پس از شروع علائم سکته مغزی تجویز کنند. انجمن قلب آمریکا توصیه می کند که قبل از صحبت کردن با پزشک خود، به هیچ عنوان آسپرین مصرف نکنید. این موضوع به این دلیل است که در بیشتر موارد سکته مغزی به علت لخته شدن خون است ولی نه در همه موارد. برخی از سکته ها ناشی از پارگی عروق خونی هستند و مصرف آسپیرین می تواند این سکته ها را شدیدتر کند.
پزشک شما قادر خواهد بود که مشخص کند که آیا شما نامزد مناسبی برای درمان آسپرین هستید.
درمان غیر دارویی برای سکته مغزی ایسکمیک شامل ترومبکتومی مکانیکی است. این روش آندوسکوکال، تلاش برای برداشتن لخته خون بزرگ است. یک پزشک آموزش دیده با یک کاتتر وارد شده در کشاله ران، به محل خون رگ های مسدود شده در مغز یک دستگاه قفس سیمی ( به نام رتریور استنت) را وارد می کند. استنت لخته را باز کرده و می گیرد و به پزشک اجازه می دهد که استنت را همراه با لخته خون در بیاورد.
درمان سکته مغزی هموراژیک
سکته های هموراژیک زمانی اتفاق می افتد که رگ های خونی در داخل یا اطراف مغز پاره شده یا نشت می کنند.
این اتفاق باعث ایجاد فشار زیادی بر بافت اطراف مغز می شود، گردش خون را از بین می برد و مانع رسیدن اکسیژن کافی به مغز می شود.
درمان سکته مغزی هموراژیک به علت خونریزی و اینکه چه بخشی از مغز را تحت تاثیر قرار می دهد، بستگی دارد.
خونریزی در اطراف مغز اغلب ناشی از عروق خونی غیر طبیعی است که به نام اختلالات عروق (AVM) نامیده می شود. تورم درون عروق آنوریسم نامیده می شود.
خونریزی در مغز اغلب ناشی از فشار خون بالا است.
درمان های غیر جراحی برای سکته مغزی هموراژیک ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- کنترل فشار خون
- توقف هر دارویی که می تواند خونریزی را افزایش دهد (مانند وارفارین و آسپرین)
- انتقال خون با عوامل انعقادی خون برای متوقف کردن خونریزی
چیزهایی که می تواند به توانبخشی کمک کند
آسیب مغزی به علت سکته مغزی می تواند باعث تغییر حالت حرکت، احساس، فکر کردن یا صحبت کردن شود. اثرات دقیقا پس از سکته مغزی بیشتر هستند. با گذشت زمان، اکثر افراد پیشرفت هایی خواهند داشت.
برنامه های توانبخشی سکته می توانند کمک کند، هرچند این برنامه ها “درمان” نمی کنند و یا آسیب مغزی را معکوس نخواهند کرد.
اهداف توانبخشی سکته مغزی برای کمک به بازماندگان سکته مغزی است تا با محدودیت های جدید تا حد امکان به طور مستقل زندگی کنند.
توانبخشی معمولا در کلینیک توانبخشی طی یک یا دو روز پس از سکته مغزی آغاز می شود. توانبخشی سکته مغزی ممکن است برای چند ماه یا حتی چند سال پس از ترک بیمارستان ادامه یابد.
انواع درمان به قسمت هایی از مغز که در طول سکته مغزی آسیب دیده است بستگی دارد.
بازماندگان سکته مغزی ممکن است به درمان های زیر نیاز داشته باشند:
- گفتار درمانی
- فیزیوتراپی و آموزش قدرت
- درمان شغلی (آموزش مجدد مهارت ها برای زندگی روزمره)
- مشاوره روانشناسی
هدف از فیزیوتراپی پس از سکته چیست؟
سکته اغلب موجب فلج در یک طرف بدن می شود، بدین معنی است که یک دست و یک پای بیماران از کار می افتد. در اولین هفته ها و ماه های بهبود، متخصصین طب فیزیکی برای اینکه این ماهیچه ها را تکان داده و تحریک کنند (حتی قبل از اینکه مجددا بتوانند به طور خودمختار حرکت کنند) با بازماندگان سکته مغزی کار می کنند. اگر و هنگامی که عملکردها بازگشت اند، درمان فیزیوتراپی به بیماران اجازه می دهد تا مهارت های روزمره را مجددا آموزش دیده و سلول های سالم مغز خود را برای کنترل قسمت های آسیب دیده بازآموزی کنند.
source: everydayhealth.com. saebo.com
مرکز ورزش درمانی آسود، بهترین مرکز طب فیزیکی در تهران
آدرس مطب: تهران، چهار راه جهان کودک، ابتدای خیابان آفریقا، خیابان کیش، پلاک 53
شماره مطب: 09353637983